Zmiany w Kodeksie pracy zatwierdzone – będzie więcej dni wolnych
Dodatkowe dni wolne od pracy oraz nowe rozwiązania dla rodziców dzieci do ósmego roku życia, to tylko niektóre zmiany, jakie wprowadzone zostały do Kodeksu pracy. Nowelizacja ma za zadanie dostosowanie polskiego porządku prawnego do unijnych dyrektyw dotyczących prawa pracy.
Zmiany w Kodeksie pracy Sejm przegłosował 8 lutego 2023 roku. Spośród 451 posłów, którzy wzięli udział w głosowaniu, 439 poparło nowelizację ustawy. Wprowadzone zmiany zgodne są z dyrektywą Unii Europejskiej dotyczącą uprawnień rodzicielskich, nowych urlopów, obowiązków informacyjnych oraz tak zwanego work-life balance.
Nowelizacja Kodeksu pracy ma być korzystna zarówno dla pracodawców, jak i pracowników, w tym także rodziców. Jednym z przyjętych przez Sejm rozwiązań jest wydłużenie urlopu rodzicielskiego oraz wprowadzenie możliwości korzystania z elastycznego czasu pracy, co ma pomóc w pogodzeniu obowiązków rodzinnych i zawodowych. Na stałe prowadzona też została do Kodeksu pracy możliwość pracy zdalnej, która stała się powszechnie stosowanym rozwiązaniem w okresie pandemii koronawirusa, ale jak dotąd nie była prawnie uregulowana.
Rozwiązania dotyczące urlopu rodzicielskiego polegają na tym, że zarówno ojciec, jak i matka, będą mieli do niego indywidualne prawo. Ojciec wychowujący dziecko będzie mógł skorzystać z urlopu rodzicielskiego niezależnie od tego, czy matka dziecka w dniu porodu posiadała zatrudnienie, a więc i ubezpieczenie. Urlop rodzicielski zostanie wydłużony o dodatkowe 9 tygodni. Ta część urlopu nie będzie mogła zostać przeniesiona na drugiego rodzica. Zasiłek rodzicielski będzie wynosił 70 procent za cały czas trwania urlopu rodzicielskiego dla obojga rodziców.
Pracownicy zyskają prawo do skorzystania z bezpłatnego urlopu opiekuńczego. Do wykorzystania będzie 5 dni w roku kalendarzowym. Urlop opiekuńczy przeznaczony będzie na sprawowanie osobistej opieki lub zapewnienie wsparcia najbliższej rodzinie, czyli dzieciom, rodzicom lub małżonkowi, lub też osobom pozostającym we wspólnym gospodarstwie domowym. Podstawą do skorzystania z tego rodzaju urlopu mają być poważne względy medyczne i nie będzie za niego wypłacane wynagrodzenie. Kolejne dni wolne od pracy będzie można uzyskać, korzystając ze zwolnienia „z powodu siły wyższej”. Z tego rozwiązania będzie można skorzystać, w wymiarze 2 dni w roku kalendarzowym lub 16 godzin, w przypadku wystąpienia pilnych spraw rodzinnych. Pracownik korzystający z tego zwolnienia otrzyma 50% wynagrodzenia.
Nowe przepisy przewidują także wprowadzenie dwóch dodatkowych przerw, które wliczać się będą do czasu pracy. Pracownik, którego dobowy wymiar pracy przekracza 9 godzin, będzie miał prawo do drugiej, co najmniej 15-minutowej przerwy. W przypadku czasu pracy przekraczającego 16 godzin można będzie trzecia przerwa trwająca co najmniej 15 minut. Pracowni będą również mogli liczyć na bardziej elastyczną organizację pracy, dzięki wprowadzeniu m.in. pracy zdalnej, ruchomego czasu pracy, czy skróconego tygodnia pracy. Zmiany dotyczą również umów, umożliwiając pracownikowi, który wykonywał pracę przez co najmniej pół roku, wystąpienie o zmianę rodzaju umowy na umowę o pracę na czas nieokreślony. Pracodawca będzie musiał udzielić pisemnej odpowiedzi na taki wniosek oraz przekazać pracownikowi uzasadnienie swojej decyzji.
