Staż – szansa czy wyzysk?

IntelFreePress, flickr

Z założenia staże mają być świetną opcją dla licealistów, studentów lub absolwentów szkół, którzy posiadają wiedzę teoretyczną z pewnego zakresu, jednak nie mają jeszcze doświadczenia. Dawniej staże zwykle były płatne, choć otrzymywało się za nie mniejsze pensje niż za standardową pracę. Darmową opcję nabycia doświadczenia stanowiły zwykle praktyki. Jednak od pewnego czasu można zaobserwować bezustanny, stosunkowo szybki wzrost liczby ofert dotyczących bezpłatnych stażów i praktyk.

Według pracodawców, możliwość zdobycia doświadczenia jest dla stażystów świetną opcją na wzbogacenie CV. Przy okazji, ma to dawać im większą szansę na zdobycie lepszej pracy w przyszłości. Eksperci zwracają jednak uwagę na fakt, że bezpłatne staże są zwykłym wykorzystywaniem młodych ludzi. Podkreślają przy tym, że pracodawcy w ten sposób żerują na Polakach, którzy nie mogąc znaleźć zatrudnienia, są w stanie zrobić naprawdę wiele, by zwiększyć swoje szanse na rynku pracy. Z tego powodu, gotowi są nawet na bezpłatną pracę. Problem polega na tym, że większość spośród nich – mimo podrasowania CV – i tak nie znajduje zatrudnienia przez kolejne miesiące, a nawet lata.

Co więcej, okazuje się, że wielu pracodawców nie podpisuje ze stażystami żadnych umów. Nie oferują nic, poza dokumentem potwierdzającym odbycie stażu i zyskaniem doświadczenia na konkretnym stanowisku. Osoba kończąca staż zwykle pozostaje bezrobotna, ewentualnie wybiera się na kolejną darmową praktykę. Takie działania w żaden sposób nie poprawiają realnej sytuacji młodych Polaków.

Eksperci zauważają przy tym, że darmowe staże są problemem w dużej mierze wynikającym ze społecznej tolerancji takich zachowań. Zwracają uwagę na fakt, że staże bez jakiejkolwiek zapłaty stają się powoli normą nie tylko w mniejszych, krajowych firmach, ale również w większych przedsiębiorstwach o charakterze międzynarodowym. Mimo, że za granicą staże są z reguły płatne, to w Polsce pracodawcy przywykli już do tego, by nie oferować stażystom niczego, poza referencjami.

Według specjalistów, aby zmienić przyzwyczajenia firm organizujących staże, potrzebna jest także zmiana systemu edukacji. Tak, jak mówi się od dawna, trzeba wprowadzić więcej zajęć praktycznych i uczyć studentów tego, co rzeczywiście będzie im potrzebne w dalszej pracy. Wtedy pracodawcy nie będą musieli sprawdzać kandydatów do pracy podczas stażów, a będą chcieli zatrudniać osoby, które w pełni gotowe są do objęcia poszczególnych stanowisk.