W jakich sytuacjach skarbówka może zablokować firmowe konto?
Odkąd w mediach zaczęły pojawiać się informacje o możliwości zablokowania konta przez urząd skarbowy, część podatników zaczęła obawiać się nagłej utraty dostępu do swoich rachunków bankowych. Należy jednak pamiętać, że sytuacje, w których fiskus może zablokować konto, są obwarowane przepisami i nie ma w tej kwestii dowolności.
Blokady rachunku bankowego może dokonać jedynie Szef Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), zgodnie z zapisami art. 119zv Ordynacji podatkowej. Blokady może dokonać w sytuacji, gdy istnieje podejrzenie, że dany podmiot wykorzystuje rachunek bankowy do wyłudzeń skarbowych.
Czyny, które traktowane są jako wyłudzenie skarbowe, dokładnie opisuje Kodeks karny skarbowy oraz Kodeks karny. Należą do nich, m.in. nieujawnienie przedmiotu lub podstawy opodatkowania, oszustwo podatkowe, bezpodstawny zwrot podatku, fałszerstwo materialne lub intelektualne faktur, udział w zorganizowanej grupie przestępczej w zakresie ww. czynów. Jeśli z posiadanych informacji wynika, że podatnik może wykorzystywać działalność banków lub SKOK-ów do celów związanych z wyłudzeniami skarbowymi, a blokada konta jest konieczna, aby temu zapobiec, szef KAS może zablokować konto bankowe na 72 godziny. Przepisy Ordynacji podatkowej wskazują jednak, że blokada może zostać przedłużona na czas oznaczony, nie dłuższy niż 3 miesiące, jeżeli istnieją obawy co do wykonania zobowiązania podatkowego przez podatnika.
Blokada firmowego konta poprzedzona jest analizą ryzyka. Proces ten jest całkowicie zautomatyzowany i dokonywany przez systemy komputerowe niemalże w czasie rzeczywistym. Podstawę analizy ryzyka stanowią dane finansowe przekazywane przez banki. Oznacza to, że Szef Krajowej Administracji Skarbowej nie ma dowolności w zastosowaniu procedury blokady firmowego konta podatnika. Działanie to musi być uzasadnione posiadaniem informacji wskazujących na możliwość wyłudzeń skarbowych lub dokonywania czynności zmierzających do wyłudzenia skarbowego.
Jeśli konto podatnika zostanie zablokowane przez urząd skarbowy, nie może on dokonywać żadnych operacji finansowych na środkach znajdujących się na tym rachunku. Ordynacja podatkowa przewiduje jednak pewne wyjątki dotyczące m.in. zapłaty zobowiązania podatkowego lub należności celnej przed terminem płatności z zablokowanego rachunku, zwolnienia środków z zablokowanego rachunku, zapłaty wynagrodzenia za pracę wypłacanego na podstawie umowy o pracę zawartej co najmniej 3 miesiące przed dniem dokonania blokady wraz z zaliczką na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składkami na ubezpieczenie społeczne należnymi od wypłacanego wynagrodzenia. Wówczas zgodę na dokonanie płatności z rachunku, który podlega blokadzie, wyrazić musi Szef KAS.
Ministerstwo Finansów podkreśla, że instytucja blokady rachunku bankowego powstała głównie w celu ograniczenia luki w podatku VAT, która spowodowana jest przez wyłudzenia dokonywane zazwyczaj przez zorganizowane grupy przestępcze. Praktyka blokady konta nie jest stosowana na szeroką skalę i przeciętni podatnicy nie powinni się jej obawiać.
