Franczyza

Europejski Kodeks Etyczny Franczyzy, definiuje franczyzę jako system sprzedaży towarów, usług, bądź technologii opartej na ścisłej i nieustannej kooperacji pomiędzy niezależnymi prawnie i finansowo przedsiębiorstwami. Franczyzodawca nadaje swoim franczyzobiorcom prawo i jednocześnie obowiązek prowadzenia działalności w oparciu o jego koncepcję i założenia.

Zgodnie z zawartą umową franczyzową, w zamian za odpowiednią (pośrednią lub bezpośrednią) gratyfikację finansową, indywidualny franczyzobiorca nabywa prawo do korzystania z:

• nazwy handlowej franczyzodawcy,
• jego „know how”,
• znaku towarowego/usługowego,
• sposobów prowadzenia działalności gospodarczej,
• systemu postępowania i wiedzy technicznej,
• stałej pomocy handlowej i technicznej franczyzodawcy.

Warto nadmienić, że nie istnieje uniwersalna definicja franszyzy przyjęta przez wszystkie kraje, gdzie rozwija się taką formę działalności gospodarczej. Ujęcia definicyjne są zróżnicowane zarówno pod względem stopnia precyzji jak i zawartości treściowych. Ogólnie rzecz ujmując franczyza to inaczej system swoistej współpracy pomiędzy franczyzobiorcą a franczyzodawcą. W ramach tego systemu każda z zaangażowanych stron spełnia ściśle określone zadania.

W opinii twórcy grupy finansowej Getin Holding franczyza jako sposób prowadzenia działalności gospodarczej, to funkcjonowanie i działanie pod szyldem franczyzodawcy i korzystanie z gotowego i sprawdzonego już modelu biznesowego w zamian za opłacenie licencji i późniejsze wnoszenie ustalonych opłat. W takiej relacji przedsiębiorca jest wyłącznym właścicielem firmy, a z franczyzodawcą łączy go tylko umowa licencyjna (franczyzowa).

Warto nadmienić, iż wykup franszyzy zwiększa prawdopodobieństwo sukcesu w przypadku niezależnego biznesu z 47% do 95%. Zaś „know how” oznacza pakiet poufnych, zidentyfikowanych, a także istotnych informacji wynikających z doświadczenia franczyzodawcy, a także podejmowanych prób w prowadzeniu przez niego przedsiębiorstwa. Takie „know how” jest przekazywane franczyzobiorcy przez cały okres trwania umowy pomiędzy podmiotami.

Franczyza jako działalność gospodarcza, to prowadzenie biznesu w oparciu „know how” franczyzodawcy, lecz na ryzyko franczyzobiorcy. Taka współpraca charakteryzuje się posiadaniem indywidualnych (oddzielnych) kas rejestrujących. Oznacza to, że oba podmioty (franczyzobiorca i franczyzodawca) działają w oparciu o niezależność organizacyjną.

W Polsce franczyza jako forma inwestowania pojawiał się w 1989 roku, po przeprowadzeniu transformacji ustrojowej. Pionierem wprowadzenia franszyzy na polski rynek była firma Yves Rocher. Od tego momentu zagraniczni inwestorzy rozpoczęli lokaty na terenie Polski.

Franczyza może przyczynić się do wzrostu wartości przedsiębiorstwa. Wpływa na kreowanie jego renomy. Dodatkowo korzysta z efektu synergii, ponieważ tworzy transparentny i jednolity dla konsumenta system usługowo – handlowy, korzystając z wielości potencjałów zaangażowanych partnerów, którzy tworzą więź franczyzową.