Firmy-24.pl 2 - sektor MŚP - porady i pomysły biznesowe

Zatrudnianie małżonka we własnej firmie to dość powszechna praktyka w naszym kraju. Okazuje się jednak, że ci, którzy decydują się na takie rozwiązanie mogą spotkać się z bardzo przykrymi konsekwencjami z tego powodu. W polskim systemie prawnym nie istnieją żadne unormowania prawne, które umożliwiałyby zatrudnianie współmałżonka w swojej firmie lub wręcz przeciwnie – zakazywały tego. Nie istnieją także jakiekolwiek zapisy w przepisach, które zabraniałyby podpisywania z małżonkiem umowy o pracę.

Należy jednak zdawać sobie sprawę, że zawarcie takiej umowy nie pociąga za sobą skutku w postaci powstania stosunku pracy między małżonkami. Wynika to ze specyficznych relacji, które ich łączą. Z racji silnego związku emocjonalnego niemożliwe jest podporządkowanie się pracownicze, które można zaobserwować w większości relacji pracodawca-pracownik. Rodzi to pewne istotne problemy przy zawodowej współpracy. To jednak nie wszystko – małżonkowie, którzy podpisali między sobą umowę o pracę, muszą liczyć się z tym, że będą szczególnie starannie kontrolowani. Wielu urzędników wychodzi bowiem z założenia, że w takich przypadkach często tworzy się fikcja prawna, zmierzająca do poprawy sytuacji podatkowej współmałżonków, czy zapewnienia ubezpieczenia jednemu z nich.

Z drugiej strony należy mieć świadomość tego, że ze względu na równość obywateli wobec prawa jeśli małżonek spełnia kryteria, które stawia przed osobami współpracującymi ustawa o ubezpieczeniach społecznych, można go uznać za taką osobę. W ten sam sposób należy interpretować przepisy podatkowe. Jako że osoba współpracująca ma większe korzyści niż pracownik, wielu małżonków nie podpisuje umowy o pracę. Jest to możliwe, ponieważ osoby, które zdecydują się na zatrudnienie małżonka we własnej firmie mają bardzo dużą swobodę. Nawet to, czy podpiszą z nim umowę o pracę zależy wyłącznie od ich dobrej woli.

Są jednak i takie kwestie, na które więzi łączące obojga małżonków nie mają żadnego wpływu. Pracodawca musi na przykład obowiązkowo zgłosić osobę współpracującą lub pracownika do ubezpieczenia emerytalnego, rentowego i społecznego. Osoby, które nie dopełnią tego obowiązku, powinny liczyć się z surowymi karami. Należy także pamiętać, że w momencie rozwodu małżonek traci status osoby współpracującej i należy wyrejestrować go w stosownych urzędach.